楊籍富 發表於 2013-1-14 09:33:44

【醫學百科●接骨木】

<P align=center><STRONG><FONT size=5>【<FONT color=red>醫學百科●接骨木</FONT>】</FONT></STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>拼音</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>jiēgǔmù</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《全國中草藥匯編》:接骨木拼音名JiēGǔM別名公道老、扦扦活、馬尿騷、大接骨丹[陜西]來源忍冬科接骨木屬植物接骨木SambucuswilliamsiiHance,以全株入藥。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>夏秋采收,曬干。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>性味甘、苦,平。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>歸經歸肝經。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>功能主治接骨續筋,活血止痛,祛風利濕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用于骨折,跌打損傷,風濕性關節炎,痛風,大骨節病,急、慢性腎炎;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>外用治創傷出血。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>用法用量0.5~1兩;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>外用適量。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>備注(1)同屬植物下列2種在不同地區同等入藥:毛接骨木SambucusbuergerianaBlume;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>無梗接骨木SambucussieboldianaBlumeexGraebn.。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(2)對風濕痹痛、關節不利之癥,可配合老鶴草、防風、桑枝、紅花等,亦可單位煎湯乘熱熏洗患處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>治跌打損傷、瘀阻疼痛等癥,可配合透骨草、當歸、川芎、赤芍等藥同用。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>治療水腫、小便不利等癥,可配合玉米須、車前子等同用。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>摘錄《全國中草藥匯編》</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《中華本草》:接骨木出處出自《唐本草》拼音名JiēGǔMù英文名WilliamsElderTwig別名木蒴藋、續骨木、扦扦活、七葉黃荊、放棍行、珊瑚配、鐵骨散、接骨丹、七葉金、透骨草、接骨風、馬尿騷、臭芥棵、暖、骨樹、自草柴、接骨草、青桿錯、白馬桑、大接骨丹、大婆參、插地活、公道老、舒筋樹、根花木、木本接骨丹、九節風、來源藥材基源:為忍冬科植物接骨木、毛接骨木及西洋接骨木的莖枝。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>拉丁植物動物礦物名:1.SambucuswilliamsiiHanceSanmbucuswilliamsiiHancevar.miquelii(Nakai)Y.C.Tang采收和儲藏:全年可采,鮮用或切段曬干。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>原形態1.接骨木薄葉灌木或小喬木,高達6m。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>老枝有皮孔,賄民淡黃棕色。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>奇數羽狀復葉對生,小葉2-3對,有時僅1對或多達5對,托葉狹帶形或退化成帶藍色的突起;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>側生小葉片卵圓形、狹橢圓形至倒長圓狀披針形,長5-15cm,寬1.2-7cm,先端尖,漸尖至尾尖,基部楔形形或圓形,邊緣具不整齊鋸齒,基部或中部以下具1至數枚腺齒,最下一對小葉有時具長0.5cm的柄,頂生小葉卵形或倒卵形,先端漸尖或尾尖,基部楔形,具長約2cm的柄,揉碎后有臭氣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>花與葉同出,圓錐聚傘花序頂生,長5-11cm,寬4-14cm;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>具總花梗,花序分枝多成直角開展;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>花小而密;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>萼筒杯狀,長約1mm,萼齒三角狀披針形,稍短于萼筒;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>花垸蕾時帶粉紅色,開后白色或淡黃色,花冠輻狀,裂片5,長約2mm;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>雄蕊與花冠裂片等長,花藥黃色;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>子房3室,花柱短,柱頭3裂。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>漿果狀核果近球形,直徑3-5mm,黑紫色或紅色;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>分核2-3顆,卵形至橢圓形,長2.5-3.5mm,略有皺紋。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>花期4-5月,果期9-10月。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.毛接骨木本種與接骨木的區別是:奇數羽狀復葉有小葉片2-3對,小葉片主脈及側的基部被明顯的長硬毛,小葉柄、葉軸及幼枝被黃色長硬毛;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>花序軸除被短柔毛外還夾雜著長硬毛。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.西洋接骨木本種與接骨木的區別是:枝具明顯凸起的圓形皮孔;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>髓部發達,白色。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>奇數羽狀復葉1-3對,通常2對。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>果實亮黑色。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>生境分布生態環境:1.分于林下、灌叢或平原路旁。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.生于海拔1000-1400m的松林和樺木林中山坡巖縫、林緣等處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>資源分布:1.分布于東北、中南、西南及河北、山西、陜西、甘肅、山東、江蘇、安徽、浙江、福建、廣東、廣西等地。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>2.分布于東北及內蒙古。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>3.我國山東、江蘇、上海等地民間和庭園引種栽培。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>原產歐洲。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>栽培生物學特性適應性較強,對氣候要求不嚴;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>喜向陽,但又是有梢耐蔭蔽。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以肥沃、疏松的土壤培為好。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>栽培技術用扦插繁殖:采用育苗移栽法。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>有2月發芽前,選取生長良好,無病蟲害的枝條,剪成20-25cm長的插條,每個留有3個小上芽節,最上和最下面的芽節要距剪口1-1.5cm。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>然后在整好的地上,開3m寬的畦,按行距26cm開橫溝,深16-20cm,每溝放插條15-20根,插條的量上一個芽節要露出地面,然后覆土半溝,壓緊,再蓋細土與畦而齊平。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>移栽在當年冬季落葉后或明年春季發芽前進行。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>按行株距各1.3-1.8m開穴,深21-25cm,每穴移苗1株,填土壓緊,再蓋土使稍高于地面。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>田間管理苗高13-17cm時,進行第1次中耕除草,追肥;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>6月進行第2次。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>肥料以人畜類水為主,移栽后2-3年,每年春季和夏季各中耕除草1次。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>性狀性狀鑒別接骨木莖枝圓柱形,長短不等,直徑5-12mm。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>表面綠褐色,有縱條紋及棕黑色點狀突起的皮孔,有的皮也呈縱長橢圓形,長約1cm。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>皮部剝離后呈淺綠色至淺黃桂冠色。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>體輕,質硬。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>加工后的藥材為斜向橫切片,呈長橢圓形,厚約3mm,切面皮部褐色,木部淺黃白色至淺黃褐色,有環狀年輪和細密放射狀的白色紋理。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>髓部疏松,海綿狀。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>體輕。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>氣無,味微苦。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>以片完整、黃白色、無雜質者為佳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>顯微鑒別莖橫切面:木栓層為10余列細胞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>皮層有呈螺狀或網狀加厚的細胞群,內側有纖維束斷續排列成環,有時可見石細胞。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>韌皮部薄壁細胞含紅棕色物質,形成層明顯,木質部寬廣。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>髓細胞有時顯的單紋孔。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>本品皮層、韌皮部及髓部的薄壁細胞含細小的草酸鈣砂晶。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>化學成份西洋接骨木含接骨木花色素甙(sambicyanin),花色素葡萄糖甙(cyanidolglucoside),還含氫基酸(iridoidglucoside),莫羅忍冬甙(morroniside)藥理作用接骨木煎劑灌胃20g(生藥)/kg,對小鼠(熱板法)有鎮痛作用,作用強度次于嗎啡,優于安乃近,服藥后的小鼠呈安靜狀態。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>同屬植物無梗接骨木Sambucussieboldiana的水或醇提取物對小鼠注射有利尿作用,此作用并非由其中所含的無機鹽引起;利尿同時常導致小鼠下瀉。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>鑒別理化鑒別取本品粗粉5g,加水50ml,室溫浸泡過夜后,濾過,濾液在60℃水浴中加熱10min,趁熱濾過,取濾液5ml于小試管中,密塞,強列振搖,產生強烈而持久的泡沫,持續10min以上。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(檢查皂甙)性味味甘;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>苦;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>性平歸經歸肝經功能主治祛風利濕;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>活血;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>止血。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>主風濕痹痛;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>痛風;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>大骨節病;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>急慢性腎炎;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>風疹;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>跌打損傷;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>骨折腫痛;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>外傷出血用法用量內服:煎湯,15-30g;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或入丸、散。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>外用:適量,搗敷或煎湯熏洗;</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>或研末撒。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>注意孕婦忌服。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>《品匯精要》:多服令人吐。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>附方①治打損接骨:接骨木半兩,好乳香半錢,赤芍藥、川當歸、川芎、自然銅各一兩。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>上為未,用黃蠟四兩溶入前藥末,攪勻,候溫軟,眾手丸如大龍眼。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>如打傷筋骨及閃抐疼痛不堪忍者,用藥一丸,好舊無灰酒一盞浸藥,候藥漬失開,承熱呷之,痛絕便止。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(《續本事方》)②治腎炎水腫:接骨木三至五錢,煎服。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(《上海常用中草藥》)③治創傷出血:接骨木研粉,外敷。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(《上海常用中草藥》)④治漆瘡:接骨木莖葉四兩,煎湯待涼洗患處。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>(《山西中草藥》)各家論述《本草新編》:接骨木,入骨節,專續筋接骨,折傷酒吞,風癢湯浴。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>獨用之以接續骨節固奇,然用之生血活血藥中,其接骨尤奇,但宜生用為佳。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>至干木用之,其力減半,炒用又減半也。</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P>
<P><STRONG>摘錄《中華本草》</STRONG></P>
<P><STRONG></STRONG>&nbsp;</P><P><STRONG>引用:http://big5.wiki8.com/jiegumu_75860/</STRONG></P>
頁: [1]
查看完整版本: 【醫學百科●接骨木】